Πολιτική, Εκλογές και Μάρκετινγκ

Οι ερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές αποτελούν το πιο πολυσυζητημένο θέμα στις πόλεις του Νομού μας. Είναι σίγουρο ότι πάρα πολλοί συντοπίτες μας θα προσπαθήσουν να πείσουν τους κατοίκους των νέων Δήμων για το αγνό των προθέσεών τους αλλά και για τα προγράμματα των τοπικών συνδυασμών με τους οποίους κατεβαίνουν ως υποψήφιοι. Είναι σίγουρο πως όλοι αυτοί θα προσπαθήσουν να εφαρμόσουν άλλοτε πιο οργανωμένα και άλλοτε περισσότερο ερασιτεχνικά κάποιες από τις αρχές που διέπουν το μάρκετινγκ (πολιτικό και επικοινωνιακό). Όλοι αυτοί, πολλοί εκ των οποίων πολλοί είναι και προσωπικοί φιλοι, καλό θα ήταν να λάβουν υπόψη τους κάποιες βασικές αρχές που εφαρμόζονται πλέον σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις. Θα μου επιτραπεί αυτή η παρέμβαση είτε επειδή μπορώ να θεωρηθώ περισσότερο «ειδικός» στο θέμα, λόγω της επαγγελματικής μου ενασχόλησης,  είτε επειδή θα ήθελα να δω περισσότερο πολιτισμένες εκλογές στην ευρύτερη περιοχή και ευχόμενος πάντα καλή επιτυχία σε όλους τους υποψηφίους.

Κατ’ αρχάς θα ήθελα να επισημάνω ότι το μάρκετινγκ στις επιχειρήσεις έχει μια ιδιαίτερη σημασία, αφού μέσα από τις διαδικασίες του και την εφαρμογή του προσπαθεί η κάθε επιχείρηση να δημιουργήσει ικανοποιημένους πελάτες. Τι σημαίνει αυτό; Ότι προσπαθεί να ερευνήσει, να κατανοήσει και να αντιληφθεί τις ανάγκες των πελατών της και να τους προσφέρει εκείνα τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες ώστε να ικανοποιήσει αυτές τις ανάγκες. Σκοπός λοιπόν της κάθε επιχείρησης είναι να πείσει τον καταναλωτή ότι το προϊόν ή η υπηρεσία που του παρέχει του ταιριάζει και από αυτό θα αποκομίσει την μεγαλύτερη ωφέλεια.

Όπως είναι εύκολα κατανοητό, με ένα μικρό παραλληλισμό, το μάρκετινγκ που εφαρμόζεται στην πολιτική δεν είναι και πολύ διαφορετικό από αυτό που περιγράψαμε παραπάνω. Οι αρχές του μάρκετινγκ είναι ευνόητο ότι μπορούν να εφαρμοστούν πολύ εύκολα και απλά από τους πολιτικούς συνδυασμούς αλλά και τα πολιτικά πρόσωπα. Και η αλήθεια είναι ότι, ειδικά σε εκλογές εθνικού χαρακτήρα, εφαρμόζεται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια. Το «προϊόν» στην συγκεκριμένη περίπτωση θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ο ίδιος ο πολιτικός, με τις θέσεις, της απόψεις αλλά και με το πρόγραμμα που παρουσιάζει και προτίθεται να εφαρμόσει σε περίπτωση εκλογής του. Φυσικά το αντίτιμο για την παροχή αυτού του «προϊόντος» δεν είναι τα χρήματα (όπως θα γινόταν στις επιχειρήσεις ) αλλά η ψήφος που θα κερδίσει από τους ψηφοφόρους (πελάτες) αν και εφόσον τους πείσει για την ποιότητα του παρεχόμενου «προϊόντος».

Αυτό που θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα είναι ότι το μάρκετινγκ ως επιστήμη δεν είναι δυνατόν να καθορίσει και να δημιουργήσει τις πολιτικές θέσεις του υποψηφίου. Αυτό είναι δική του δουλειά και υποχρέωση. Το μάρκετινγκ μπορεί όμως να τον βοηθήσει ώστε να βελτιώσει την εικόνα του και φυσικά να μπορέσει να επικοινωνήσει καλύτερα και με πιο αποτελεσματικό τρόπο τις απόψεις του και τις θέσεις του. Όπως είναι εύκολα κατανοητό από όλους το μάρκετινγκ δεν μπορεί να κάνει μαγικά αν κάποιος υποψήφιος δεν έχει τίποτε να προτείνει, δεν έχει δηλαδή θέσεις και απόψεις.

Βασικά Σημεία:

Κεντρικό μήνυμα

Κάθε επιτυχημένη καμπάνια απαιτεί την δημιουργία ενός κεντρικού μηνύματος. Ενός μηνύματος που χαρακτηρίζει και ακολουθεί τον υποψήφιο. Αυτό δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να είναι κουραστικό και μεγάλο. (4-5 γραμμές είναι αρκετές). Συνήθως θα πρέπει να απαντά σε απλές ερωτήσεις όπως π.χ. γιατί θα πρέπει να επιλέξουν οι εκλογείς αυτόν και όχι κάποιο άλλο. Τι είναι αυτό που θα προσφέρει περισσότερο από ότι οι άλλοι μέχρι σήμερα; Τι είναι αυτό που τον χαρακτηρίζει και τονίζει την διαφορετικότητά του; κ.λπ. Με πολύ απλά λόγια, το κεντρικό μήνυμα θα πρέπει να δίνει τον ΛΟΓΟ για τον οποίο ο υποψήφιος ζητά την ψήφο των συμπολιτών του. Αυτός ο λόγος, για να είναι αποτελεσματικός, θα πρέπει να είναι πολύ καλός λόγος και σε κάθε περίπτωση διαφορετικός από τους άλλους των συνυποψήφιων. Όπως γίνεται και στις επιχειρήσεις όπου όλες τονίζουν την διαφορετικότητά τους για να προσελκύσουν τους πελάτες έτσι και στον πολιτικό στίβο θα πρέπει να τονιστεί η διαφορετικότητα της υποψηφιότητας του υποψηφίου.

Διαφήμιση

Αποτελεί σημαντικότατο μέρος και εργαλείο του τμήματος εκείνου του μάρκετινγκ που ασχολείται με την προώθηση των προϊόντων ή των υπηρεσιών. Εύκολα κατανοητή η αναγκαιότητά της αλλά και η σπουδαιότητά της για την αύξηση της αναγνωσιμότητας των υποψηφίων κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Αν ο κόσμος από τον οποίο περιμένει ο υποψήφιος να τον ψηφίσει δεν είναι ενήμερος για τις θέσεις και τις απόψεις του, τότε για πιο λόγο θα τον ψηφίζει; Επειδή είναι φίλος; Επειδή είναι συγγενής; Επειδή υπάρχει μια υποχρέωση; Μέχρι χθες θα μπορούσαμε να πούμε, ιδιαίτερα στους μικρούς δήμους ότι αυτό ίσχυε. Όμως πλέον μιλάμε για δήμους που έχουν συνενωθεί και αναζητούμε την ψήφο και άλλων εκτός των φίλων και συγγενών. Αφού αυτοί οι ψήφοι πλέον μπορεί να μην φθάνουν. Υπάρχουν πάρα πολύ τρόποι για να μπορέσει κάποιος να επικοινωνήσει με τους ψηφοφόρους και να τους ενημερώσει για τις θέσεις και τις αρχές του. Οι Σημαντικότεροι είναι:

-      Κάρτες – Φυλλάδια

Όπως κάθε στέλεχος ή κάθε ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης έχει κάρτες επισκεπτηρίου (visit cards), έτσι και ο κάθε υποψήφιος είναι απαραίτητο να διαθέτει και να διανείμει προσωπικές κάρτες. Εκτός των καρτών όμως θεωρείται ένα φυλλάδιο το οποίο επίσης θα διανείμει και στο οποίο θα μπορεί εν συντομία να αναφέρει τις θέσεις και τις απόψεις του, κάποια σημεία του προγράμματός του και τις σκέψεις του σχετικά με την ανάπτυξη του τόπου. Δεν θα ήταν κακή ιδέα να υπάρχει και ένα σύντομο βιογραφικό του υποψηφίου αφού έτσι δίδεται η δυνατότητα στους συμπολίτες του να τον γνωρίσουν καλύτερα. Οι κάρτες και το φυλλάδιο είναι απαραίτητο να μοιραστούν παντού και ιδιαίτερα περισσότερο στις περιοχές εκείνες που υπάρχει μικρότερη αναγνωρισιμότητα για τον υποψήφιο.

-      Καταχωρήσεις σε εφημερίδες και περιοδικά

Η δύναμη της διαφήμισης βρίσκεται στην επαναλαμβανόμενη παρουσίαση. Όσο πιο συχνά υπάρχει τόσο μεγαλύτερα είναι τα οφέλη που μπορεί να αναμένει η διαφημιζόμενη επιχείρηση. Όσο πιο συχνά λοιπόν οι απόψεις και οι θέσεις των υποψηφίων βρίσκονται στα μάτια των ψηφοφόρων τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες κέρδους μιας ακόμη ψήφου. Πολλές φορές μπορεί να είναι η κρίσιμη ψήφος για την εκλογή ή όχι κάποιου υποψηφίου ή ακόμη και συνδυασμού. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι δείχνουν ενδιαφέρον για μια διαφήμιση αφού πρώτα την έχουν δει τουλάχιστον 7 – 8 φορές. Οι καταχωρήσεις αυτές θα πρέπει να περιέχουν το κεντρικό μήνυμα αφού από αυτό πολλές φορές μπορεί να θυμάται ο κόσμος τον υποψήφιο.

- Ραδιόφωνο – Τηλεόραση

Η δύναμη του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης είναι αναμφισβήτητα πάρα πολύ μεγάλη. Όμως το κόστος επίσης μεγάλο. Συνεπώς ένα καλό και γρήγορο σποτάκι θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά στις έντυπες καταχωρήσεις και προωθητικές ενέργειες των υποψηφίων και των συνδυασμών τους. Ο χρόνος που είναι διαθέσιμος, αλλά και το υψηλό κόστος τους, δεν επιτρέπει στον υποψήφιο να μακρηγορεί. Θα πρέπει συνεπώς να επικεντρωθεί σε 2-3 καίρια ζητήματα της περιοχής και να παρουσιάσει τις θέσεις του.

- Διαφήμιση Εξωτερικών Χώρων

Φυσικά και δεν θα πρέπει να γίνει σύγχυση με την ρύπανση που γίνεται λόγω υπέρμετρης και άκρατης αφισοκόλλησης παντού και οπουδήποτε. Ο σεβασμός το περιβάλλοντος αλλά και της αισθητικής των πόλεών μας θα πρέπει να είναι βασικό σημείο σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις και θα πρέπει όλοι οι υποψήφιοι να σεβαστούν. Υπάρχουν ειδικοί χώροι που μπορεί ο κάθε υποψήφιων να αναρτήσει την διαφήμισή του, οι φωτινές ταμπέλες που μπορεί να τοποθετήσει, ειδικά πλαίσια π.χ. στις στάσεις των λεωφορείων, το ντύσιμο επαγγελματικών αυτοκινήτων π.χ. ταξί, λεωφορείων, ι.χ. κ.λπ. Το μεγάλο όφελος αυτού του είδους της διαφήμισης είναι ότι ο κόσμος που θα την δει είναι πολύ περισσότερος. Και σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι θα παρουσιαστούν κάποιες από τις προτάσεις του υποψηφίου και φυσικά πάντα το κεντρικό του μήνυμα.

Συνεντεύξεις

Η συνέντευξη σε Μ.Μ.Ε είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος ώστε να μπορέσει ο υποψήφιος να παρουσιάσει αποτελεσματικά τις θέσεις του και τις απόψεις του στους ψηφοφόρους. Φυσικά όπως και στις επιχειρήσεις πρέπει να ελέγχεται ο βαθμός διεισδυτικότητας στην αγορά – στόχο, έτσι και ο υποψήφιος στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αξιολογήσει κατά πόσον το μέσο έχει διεισδυτικότητα στην ομάδα της κοινωνίας από την οποία προσδοκά την ψήφο. (π.χ. θα ήταν αναποτελεσματική μια συνέντευξη ενός υποψηφίου της ΝΔ π.χ. στην τηλεόραση ή στο ραδιόφωνο του Κ.Κ.Ε.). Το κρίσιμο σημείο, ιδιαίτερα όταν η συνέντευξη του υποψηφίου είναι στην τηλεόραση ή το ραδιόφωνο, είναι η προετοιμασία του. Θα πρέπει να γνωρίζει πολύ καλά τα θέματα τα οποία θα συζητήσει και θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος για «απρόσμενες» ερωτήσεις. Μια κακή παρουσία μπορεί να χαλάσει ή και να ακυρώσει όλη την διαφημιστική προσπάθεια. Φυσικά η συμμετοχή σε μια τέτοια συνέντευξη και η καλή παρουσία του υποψηφίου αυξάνει τόσο την αναγνωρισιμότητα όσο και το κύρος και την δημοτικότητά του.

Αρθρογραφία

Η δημοσίευση άρθρων σε τοπικές εφημερίδες αποτελεί μια πολύ καλή ευκαιρία επικοινωνίας των υποψηφίων με τους εκλογείς τους. Μπορεί να αυξήσει σημαντικά το κύρος και την αποτελεσματικότητα του υποψηφίου και φυσικά να αποτελέσει το βήμα μέσα από το οποίο θα μπορέσει να παρουσιάσει τις θέσεις του στους συντοπίτες του. Όπως και προηγουμένως θα πρέπει να επιλεγεί εκείνο το μέσο (εφημερίδα) που το αναγνωστικό της κοινό αποτελεί την δεξαμενή των υποψήφιων ψηφοφόρων.

Εκδηλώσεις

Η παρουσία του υποψηφίου σε διάφορες εκδηλώσεις του δίνει το δικαίωμα να αυξήσει δραστικά την αναγνωσιμότητά του αλλά και να αναπτύξει μια ιδιαίτερη και πιο προσωπική σχέση με τους ψηφοφόρους. Είναι πολύ διαφορετικό να μπορεί να παρουσιάζει τις θέσεις του σε μια γλώσσα πιο οικεία και καθημερινή στους ψηφοφόρους απαλλαγμένος από κάποια «κλισέ» και «πρέπει» που απαιτούνται στις δημόσιες τοποθετήσεις του. Οι εκδηλώσεις αυτές μπορεί να είναι από δεξιώσεις, συναντήσεις , ομιλίες σε διάφορα καφενεία και εκδηλώσεις γνωριμίας κ.λπ.

Νέες Τεχνολογίες

Το internet πλέον έχει μπει για τα καλά στην ζωή και την καθημερινότητά μας. Η χρησιμοποίησή τους από τους πολιτικούς σαν μέσο και βήμα ώστε να προβάλλουν τις απόψεις και τις θέσεις τους κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος. Είναι πάρα πολλοί οι πολιτικοί που έχουν προσωπική ιστοσελίδα ή είναι μέλη κοινωνικών δικτυώσεων (π.χ. facebook). Η χρήση των εργαλείων της νέας τεχνολογίας (π.χ. twitter, youtube, mobile internet, sms κ.λπ) μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο και είναι κοινή διαπίστωση ότι χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο.

Το μάρκετινγκ δεν υπόσχεται ούτε και κάνει μαγικά πράγματα. Το μάρκετινγκ είναι η επιστήμη που θα δείξει τον τρόπο προσέγγισης που μπορεί να κάνει η επιχείρηση (και όχι μόνο) στους πελάτες της ώστε να επιτύχει την ικανοποίησή τους και να αυξήσει την πιστότητά τους. Ένας ικανοποιημένος πελάτης είναι λιγότερο ευάλωτος από τον ανταγωνισμό και διαφημίζει τόσο το προϊόν όσο και την επιχείρηση. Στην περίπτωσή μας τον υποψήφιο που θα τον πείσει

Σκεφτόμενος αυτές τις αρχές καθώς και τις επιλογές που έχουν οι υποψήφιοι στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές θα ήθελα να τους τονίσω ότι η εφαρμογή των κανόνων του μάρκετινγκ θα συμβάλει στην διεξαγωγή των εκλογών με κανόνες και συνθήκες που θα συμβάλλουν στην διαμόρφωση ενός πολιτισμένου εκλογικού περιβάλλοντος. Τελειώνοντας θα ήθελα να ευχηθώ καλή επιτυχία σε όλους τους υποψηφίους ελπίζοντας ότι βοήθησα έστω και λίγο στην ομαλότερη διεξαγωγή της εκλογικής αναμέτρησης, ιδιαίτερα σε μια κρίσιμη περίοδο για την πατρίδα μας.

                                                Αμανιός Εμμ. Αντώνιος

                                                Σύμβουλος Επιχειρήσεων AntAma Marketing Activities

                                                Καθηγητής Μάρκετινγκ ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ Θεσσαλονίκης