17η Ανάρτηση Μάρκετινγκ - Ο κύκλος Ζωής του Προϊόντος

Ο κύκλος ζωής των προϊόντων είναι ένας πάρα πολύ σημαντικός παράγοντας μελέτης στο σύγχρονο μάρκετινγκ αφού επιτρέπει σ’ αυτόν που σχεδιάζει τον στρατηγικό προγραμματισμό να προβλέπει τις αλλαγές μεταξύ των διαφόρων σταδίων του κύκλου ζωής και να προσαρμόζει τις απαιτούμενες αλλαγές στρατηγικής και να αναπροσαρμόζει το μίγμα μάρκετινγκ ανάλογα με τις απαιτήσεις του κάθε σταδίου.

Ο κύκλος ζωής του προϊόντος θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι όλη η χρονική περίοδος από την εισαγωγή του προϊόντος στην αγορά μέχρι και την απόσυρση του προϊόντος από αυτήν.

Τα στάδια του κύκλου ζωής του προϊόντος που μπορούμε να διακρίνουμε είναι τα παρακάτω:

1^ο Στάδιο    «Εισαγωγή του προϊόντος στην αγορά»

Το προϊόν στο στάδιο αυτό συνοδεύεται από υψηλές επενδύσεις. Το υψηλό κόστος παραγωγής είναι το βασικό του χαρακτηριστικό αλλά και τα χαμηλά επίπεδα των πωλήσεων, το περιορισμένο δίκτυο διανομής αλλά και η έλλειψη ανταγωνισμού.

2^ο Στάδιο    «Ανάπτυξη Πωλήσεων»

Το κυριότερο χαρακτηριστικό του σταδίου αυτού είναι η μεγάλη και γρήγορη αύξηση των πωλήσεων για όσα προϊόντα καταφέρουν να περάσουν το πρώτο στάδιο. Η αύξηση των πωλήσεων έχει ως αποτέλεσμα την μείωση του κόστους παραγωγής του προϊόντος, αφού πλέον παράγονται περισσότερες ποσότητες προϊόντος, και συνεπώς την αύξηση των κερδών της επιχείρησης. Η ύπαρξη κερδών φυσικά προκαλεί ανταγωνισμό αφού νέες επιχειρήσεις, που διαβλέπουν τα περιθώρια κέρδους, θα μπουν στην παραγωγή του συγκεκριμένου προϊόντος. Όσο αυξάνει το επίπεδο των πωλήσεων τόσο αυξάνει και ανταγωνισμός.

3^ο Στάδιο    «Ωριμότητα»

Το προϊόν έχει φθάσει στο ζενίθ, οι πωλήσεις έχουν φθάσει στο ανώτερο επίπεδο και στο στάδιο αυτό παρατηρείται η εισαγωγή νέων ανταγωνιστικών προϊόντων.

4^ο Στάδιο    «Κορεσμός»

Στο στάδιο αυτό ο ανταγωνισμός έχει πλέον τελειοποιήσει την αντιγραφή του προϊόντος. Οι πωλήσεις και τα κέρδη αρχίζουν να μειώνονται αισθητά και η αγορά πλέον στρέφεται και σε άλλα ανταγωνιστικά προϊόντα.

5^ο Στάδιο    «Παρακμή»

Χαρακτηριστικό του σταδίου αυτού είναι η κατακόρυφη πτώση των πωλήσεων, το χάσιμο της θέσης στην αγορά και η αντικατάσταση του προϊόντος από άλλα προϊόντα.

Η έκταση του κάθε κύκλου και του κάθε σταδίου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες π.χ. αν ένα προϊόν είναι εύκολο στην παραγωγή του, αν είναι φθηνό, αν είναι εύκολο στην χρήση κλπ. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι προϊόντα που είναι εύκολα να αντιγραφούν και δεν έχουν δύσκολη παραγωγή προσελκύουν μεγάλο ανταγωνισμό.

Παράταση Ζωής για ένα Προϊόν.

Πολλά προϊόντα που βρίσκονται στα τελευταία στάδια της ζωής τους μπορούν και πολλές φορές με διάφορους τρόπους επιδιώκουν μια παράταση της διάρκειας ζωής τους.

1.     Ανεύρεση Νέων Χρηστών

Η επιχείρηση αναζητά νέους χρήστες οι οποίοι είναι έξω από την αρχική τμηματοποίηση (νέες ομάδες πληθυσμού, δημογραφικές, κοινωνικές κλπ.) και προσπαθεί να δημιουργήσει νέα ζήτηση για το προϊόν. Π.χ. γνωστό σαμπουάν απευθυνόταν στην αρχή στα μωρά όμως διευρύνθηκε η προώθηση για το συγκεκριμένο προϊόν σε όλες τις ηλικιακές ομάδες αρχής γενομένης από τις μητέρες των μωρών.

2.     Ανάπτυξη Νέων Χρήσεων του Προϊόντος

Η ανάπτυξη νέων χρήσεων για το προϊόν και η σχετική προβολή αυτών, μπορεί να δώσει ικανοποιητική ώθηση στη ζήτηση για το προϊόν αυτό. Π.χ. εταιρία που κατασκευάζει ανθρακική σόδα καταφέρνει να κάνει το προϊόν απαραίτητο συστατικό νέων προϊόντων π.χ. απορρυπαντικών, αποσμητικών κ.α.

3.     Συχνότερη Χρήση του Προϊόντος

Η επιχείρηση στην προσπάθειά της να παρατείνει την διάρκεια ζωής του προϊόντος, επιδιώκει την συχνότερη χρήση του προϊόντος από τους ήδη υπάρχοντες χρήστες μέσω της κατάλληλης προβολής. Προσπαθεί να τους πείσει για την αυξημένη ωφέλεια που θα έχουν από την συχνότερη χρήση του προϊόντος.

          Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ποτέ, ότι για κάποια προϊόντα δεν υπάρχει ελπίδα να παρατείνουν την ζωή τους είτε επειδή οι καταναλωτικές συνήθειες έχουν αλλάξει, είτε επειδή το προϊόν έχει ξεπεραστεί από την τεχνολογία. Π.χ. βίντεο, σόμπες πετρελαίου κ.α.

Αμανιός Εμμ. Αντώνης

Σύμβουλος Επιχειρήσεων Alpha Plan Consultants

Καθηγητής Μάρκετινγκ ΙΙΕΚ ΔΕΛΤΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ